صفحه محصول - پروپوزال طراحی مفهومی سیستم اطلاعات مدیریت جهت سیستم مراقبت بیمار

پروپوزال طراحی مفهومی سیستم اطلاعات مدیریت جهت سیستم مراقبت بیمار (docx) 52 صفحه

دسته بندی : تحقیق

نوع فایل : Word (.docx) ( قابل ویرایش و آماده پرینت )

تعداد صفحات: 52 صفحه

قسمتی از متن Word (.docx) :

1436370820039000 8667757747000 دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات هرمزگان پایان‌نامه کارشناسی ارشد رشته: مدیریت اجرایی گرایش : مدیریت استراتژیک موضوع: طراحی مفهومی سیستم اطلاعات مدیریت جهت سیستم مراقبت بیمار استاد راهنما: دکتر محمد رضا بهبودی استاد مشاور دکتر طیبه عباس نژاد نگارنده: راحله رحیمی قدردانی از استاد گرامی دکتر بهبودی به خاطر تمامی زحماتی که برای اینجانب متحمل شده اند و مرا در این راه راهنمایی ودلگرمی دادند سپاسگذارم. همچنین از تمام کارمندان بخش مرکز مدیریت بیمایها معاونت بهداشت بندرعباس به خصوص دکتر رفیع زاد به دلیل همکاری دلسوزانه در طی جمع آوری اطلاعات و یافته های پژوهش متشکرم. تقدیم به تقدیم به تو .... به تو که هر لحظه از روزهایم را در حسرت برق نگاهت گرمای دستانت و حضور امید بخشت می گذارانم..... تقدیم به تو که تمام دستاوردهایم وامدار لحظه های با تو بودن است...... تقدیم به روح وسیعت ....پدر... فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده 1 فصل اول: کلیات تحقیق2 1-1 بیان مسئله پژوهش3 1-2 اهیمت پژوهش6 1-3 اهداف پژوهش8 1-3-1 اهداف آرمانی8 1-3-2 اهدف کلی8 1-3-3 اهداف ویژه و کاربردی8 1-4 فرضیه های پژوهش9 1-5 سوالات پژوهش9 1-6 روش تحقیق9 1-7 تعریف واژه‌ها10 فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه تحقیق12 مقدمه13 2-1 مفاهیم15 2-1-1 داده 15 2-1-2- اطلاعات 15 2-1-3- سیستم16 2-1-4 مدیریت17 2-1-5 سیستم های اطلاعاتی17 2-1-6- سیستم اطلاعات مدیریت17 2-1-7 سیستم اطلاعات بهداشتی18 2-1-8 نظام مراقبت18 2-1-9 معماری سیستم19 2-1-10 معماری نرم افزار19 2-1-11 معماری سیستم اطلاعاتی19 2-2 اهمیت و نقش طراحی معماری برای سیستم ها20 2-3 طراحی فرایندهای سیستم های اطلاعاتی20 2-3-1- تعریف فرایند21 2-3-2 فرایند های کسب و کار/فرایند های سیستم اطلاعاتی21 2-3-3- رویکرد های طراحی فرایند های سیستم های اطلاعاتی22 2-3-4- اصول طراحی فرایندهای سیستم های اطلاعاتی24 2-4 فرایند تهیه معماری سیستم های اطلاعاتی 30 2-4-1 تهیه برنامه استراتژیک فناوری اطلاعات31 2-4-2- تهیه برنامه سیستم های اطلاعات استراتژیک31 2-4-3 پشتیبانی از موقعیت رقابتی سازمان32 2-4-4 تهیه معماری وضع موجود33 2-4-5 تهیه معماری وضع مطلوب33 2-5متدولوژی های طراحی توسعه سیستم های اطلاعاتی33 2-5-1 تعریف متدولوژی توسعه سیستم های اطلاعاتی33 2-5-2 ویژگی های متدولوژی ها و اجزاء آن ها35 2-5-3 مزایا متدولوژی ها36 2-5-4 مشکلات متدولوژی ها37 2-5-5 طبقه بندی متدولوژی ها38 2-5-6 متدهای چابک و پویا در توسعه سیستم های اطلاعاتی42 2-5-7 روش شناسی در طراحی سیستم های اطلاعاتی44 2-5-7-1 تاریخچه رویکرد روش شناسانه در طراحی سیستم های اطلاعاتی44 2-5-7-2- فرآیند ساخت سیستم های اطلاعاتی47 2-5-7-3- روش های طرح ریزی سیستم های اطلاعاتی48 2-5-7-3-الف- روش عامل موفقیت بحرانی CSF 48 2-5-7-3-ب-روش برنامه ریزی سیستم های تجاری BSP 50 2-5-7-3-ج- روش برنامه ریزی معماری سازمانی55 2-5-7-3-د روش تحلیل پیوند 65 2-6 آشنایی با نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان67 2-6-1 کلیات و اصول مراقبت بیماریها67 2-6-2 اهداف نظام مراقبت69 2-6-3- اجزا مراقبت 69 2-6-4 گردش اطلاعات در نظام مراقبت ایده آل71 2-6-5 نظام مراقبت ایده آل72 فصل سوم: روش تحقیق82 3-1- مقدمه83 3-2 نوع پژوهش83 3-3 جامعه پژوهش83 3-4 حجم نمونه پژوهش84 3-5 روش نمونه گیری84 3-6 روش و ابزار گردآوری داده ها84 3-7 روش تحلیل داده ها90 فصل چهارم: یافته های پژوهش92 4-1- مقدمه93 4-2- یافته های پژوهش94 4-2-1- شناخت وضعیت موجود نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان94 4-2-2- تعیین نیازهای اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان107 4-2-2-1- سرطان107 4-2-2-2- ثبت بیماری ها روانی،خود کشی و اعتیاد116 4-2-2-3- مننژیت 121 4-2-2-4- بیماری MS123 4-2-3- تعیین‌وضعیت مطلوب معماری سازمانی نظام مراقبت بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان127 4-2-3-1- خانه شماره یک (چه چیز(داده) /حوزه برنامه ریز)129 4-2-3-2- خانه شماره دو (وظیفه(چطور)/ حوزه برنامه‌ریز)129 4-2-3-3- خانه شماره سه (شبکه (کجا)/حوزه برنامه ریز)130 4-2-3-4- خانه شماره چهارم (افراد(چه کسی)/حوزه برنامه ریز)131 4-2-3-5-خانه شماره پنجم (زمان (کی)/حوزه برنامه ریز)132 4-2-3-6- خانه شماره شش(انگیزه(چرا)/حوزه برنامه ریز)132 4-2-3-7- خانه شماره هفت (داده(چه چیز)/حوزه مالک)132 4-2-3-8- خانه شماره هشت (وظیفه(چطور)/حوزه مالک)134 4-2-3-9- خانه شماره نه (شبکه(کجا)/حوزه مالک)136 4-2-3-10- خانه شماره ده (افراد(چه کسی)/حوزه مالک)137 4-2-3-11- خانه شماره یازده (زمان(کی)/حوزه مالک)139 4-2-3-12- خانه شماره دوازدهم (انگیزه(چرا)/حوزه مالک)139 4-2-4- چالش‌های موجود در عدم ارائه مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری‌ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان140 فصل پنجم: پیشنهادات پژوهش143 5-1- مقدمه144 5-2- نتایج سوالات پژوهش و بررسی یافته 144 5-3 پیشنهادات بر اساس یافته های تحقیق147 5-3-1- خانه شماره سیزدهم (داده(چه چیز)/حوزه طراح)148 5-3-2- خانه شماره چهاردهم(وظیفه(چطور)/حوزه طراح)148 5-3-3- خانه شماره پانزدهم (شبکه(کجا)/حوزه طراح)152 5-3-4- خانه شماره شانزدهم (افراد(چه کسی)/حوزه طراح)154 5-3-5- خانه شماره هفدهم (زمان(کی)/حوزه طراح)156 5-3-6- خانه شماره هیجدهم(انگیزه(چرا)/حوزه طراح)157 5-4- بحث نظری تحقیق158 5-5- محدودیت‌های تحقیق160 5-6- پیشنهاد برای پژوهش های آینده161 منابع163 پیوست169 فهرست جدولها عنوان صفحه جدول شماره 1: لیست افراد مصاحبه شونده86 جدول شماره 2: برنامه‌های کشوری مراقبت بیماری 89 فهرست شکلها عنوان صفحه شکل شماره 1: رابطه بین داده- اطلاعات و دانش 16 شکل شماره 2: نمایش استاندارد انگلیسی فرآیند21 شکل شماره 3: تبدیل فرآیندهای متوالی به موازی27 شکل شماره 4: تغییر توالی فعالیت‌ها 28 شکل شماره 5: از حالت جفتی خارج کردن فرآیندهای متوالی29 شکل شماره 6: فرآیند ساخت سیستم‌های اطلاعاتی47 شکل شماره 7: فعالیت کلی استفاده از روش CSF جهت طراحی سیستم‌های اطلاعاتی 50 شکل شماره 8: الگوی مرحله به مرحله توسعه BSP52 شکل شماره 9: فرآیند معماری سازی56 شکل شماره 10: لایه‌هیا معماری58 شکل شماره 11: چرخه توالی اپیدمولوژی68 شکل شماره 12: گردش اطلاعات در نظام مراقبت ایده‌آل71 شکل شماره 13: چارچوب زاکمن89 شکل شماره 14: نمودار سازمانی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی هزمزگان95 شکل شماره 15: نمودار سازمانی معاونت بهداشت95 شکل شماره 16: رابطه بین موجودیت‌های مورد بیماری سرطانی115 شکل شماره 17: رابطه‌ی بین موجودیت‌های بیماری‌های روانی، خودکشی و اعتیاد120 شکل شماره 18: رابطه بین موجودیت‌های مورد بیماری مننژیت123 شکل شماره 19: ارتباط بین موجودیت‌های مورد بیماری MS126 شکل شماره 20: چارچوب زاکمن128 شکل شماره 21: مدل فرآیند کاری نظام مراقبت بیماری‌ها135 شکل شماره 22: مدل گردش کار روابط داخلی افراد136 شکل شماره 23: معماری کاربردی روابط داخلی افراد138 شکل شماره 24: ارتباط داده‌ای موجودیت‌های سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت‌ بیمای‌ها148 شکل شماره 25: مدل عمومی بیماری‌ها در Dismod152 شکل شماره 26: معماری سیستم توزیع شده نظام مراقبت‌ بیماری‌ها153 چکیده فن آوری اطلاعات که تا چندین سال قبل به عنوان یک برتری رقابتی و یک سلاح استراتژیک مورد توجه سازمانها بود،امروز به عنوان یک نیاز رقابتی مطرح می باشد.استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات و دستگاههای تحقیقاتی که دارای اطلاعات به روز است (در مقایسه با سازمانی که اطلاعات قدیمی دارد)می تواند چنین حالتی با آگاهی بیشتری تصمیمات استراتژیک اتخاذ می کند. اطلاعات بهداشتی،بخش مکمل نظام بهداشتی هر کشور است.این اطلاعات ابزار ضروری و کلیدی هر جامعه می باشد.نظام اطلاعات بهداشتی روش جمع آوری،پردازش،تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات لازم برای سازماندهی و عملکرد خدمات بهداشتی و فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی تعریف شده است. این نظام،اطلاعات بهداشتی را در حیطه های مختلف جمع آوری می نماید.در این میان برای مدیریت صحیح کنترل بیماری ها،اطلاعات جامع و به روز،در خصوص این بیماری ها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است. در این پژوهش سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به کمک روش BSP فرآیند های موجود در سیستم شناسایی و تحلیل شده و در مرحله بعد با توجه به چارچوب زاکمن معماری سازمانی مطلوب نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از دیدگاه برنامه ریزان سازمان و مالکان آن مورد بررسی قرار گرفته و سپس با توجه به اطلاعاتی توسط مشاهده،مصاحبه و بررسی مستندات موجود بدست آمده در قالب چارچوب زاکمن از دیدگاه طراح سیستم اطلاعات مدیریت تحلیل شده است و انتها معماری مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها ارائه شده است. کلید واژه:سیستم اطلاعات مدیریت،نظام مراقبت بیماری ها،معماری سیستم،دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان،چارچوب زاکمن فصل اول کلیات تحقیق 1-1 بیان مسئله پژوهش داده و اطلاعات اگر چه به غلط بجای یکدیگر مورد استفاده قرار می گیرند،ولی هر یک دارای مفهوم خاصی می باشند . داده ها حقایقی هستند که یک پدیده را تشریح و توصیف می کنند و ویژگی یا ویژگیهایی از پدیده ر اانتقال می دهند.اطلاعات،داده هایی هستند که در بستر خاص دارای مفهوم و معنا می شوند و مفهومی را انتقال می دهند که در شرایط خاصی برای فرد دارای ارزش است. هر سازمانی که داده های صحیح،دقیق،بهنگام و جامع در اختیاری داشته باشد و بتواند در کمترین زمان،به داده های مورد نیازش دستیابی داشته باشد،موفق تر است.نقش داده و اطلاعات در مدیریت سازمانها،نقش حیاتی و اساسی است.هر چه فضای اطلاعاتی یک سازمان،دقیقتر،شفافتر،منسجم تر و سیستمماتیک تر باشد،سازمان بهتر می تواند به اهدافش نایل آید.وجود فضای اطلاعاتی نا دقیق،کدر،آشفته،متناقض،نا ساختمند از مهمترین عوامل عدم پیشرفت در مدیریت سازمانها است.(صرافی زاده،1389)(1) در سالهای پیش از این تصور می رفت قدرت اصلی کشورها،توان نظامی آنهاست.اما در چند دهه گذشته این باور دچار تغییر شد،بگونه ای که کانون قدرت در کشورها از مراکز اقتصادی تغییر یافت.با پیدایش سخت افزارهای کامپیوتری و ایجاد جهان مجازی نرم افزار و سپس تشکیل و راه اندازی شبکه جهانی اینترنت و امکان انتقال حجم عظیمی از اطلاعات در مدت کوتاهی از یک نقطه جهان به نقاط دیگر،جابجایی جدیدی در مفهوم قدرت حاصل گردید و کانون قدرت کشورها در نظام اطلاعات کارآمد،تحلیل گر و به هنگام کشورها تشکیل داد.( لیپولد و همکاران،1384)(2) مدیریت منابع اطلاعاتی فعالیتی است که باید از سوی مدیران در کلیه سطوح و با هدف کسب و ادره منابع اطلاعاتی مورد نیاز و در جهت تامین بموقع اطلاعات مورد نیاز سازمان صورت پذیرد. (صرافی زاده،1389)(1) فناوری اطلاعات جدا از نیازمندی های سخت افزاری خود هم چون زیر ساخت ها و ابزارهای لازمه،نیازمند نرم افزار هم هست که نرم افزار خود را به صورت سیستم های اطلاعاتی در یک سازمان مطرح می کند،سیستم ها می توانند به صورت سیستم باز یا سیستم کنترل حلقه بسته باشد. در این میان نقش سیستم های اطلاعاتی مدیریت بسیار حائز اهیمت است .با توجه به این که سیستم های اطلاعاتی،امکان مدیریت اطلاعات روزمره را برای تصمیم های روزمره را فراهم می سازند،در دنیای پر تحول امروز جایگاه و نقش ویژه ای دارند.این سیستم ها روی کارایی عملیاتی سازمان ها تمرکز دارند(بنائیان،1387)(3) اطلاعات بهداشتی،بخش مکمل نظام بهداشتی هر کشور است.این اطلاعات ابزار ضروری و کلیدی هر جامعه می باشد.نظام اطلاعات بهداشتی روش جمع آوری،پردازش،تجزیه و تحلیل و انتقال اطلاعات لازم برای سازماندهی و عملکرد خدمات بهداشتی و فعالیت های آموزشی و تحقیقاتی تعریف شده است. این نظام،اطلاعات بهداشتی را در حیطه های مختلف جمع آوری می نماید.در این میان برای مدیریت صحیح کنترل بیماری ها،اطلاعات جامع و به روز،در خصوص این بیماری ها مورد نیاز است و ابزار تامین این اطلاعات،نظام مراقبت بیماری ها است. مراقبت به معنی گردآوری منظم و مستمر داده ها،تجزیه و تحلیل آنها و سپس انتشار نتایج برای مدیران و سیاست گذاران جامعه پزشکی،کارکنان سیستم بهداشت و....است.بدیهی است هر چه داده های اولیه ای که از منابع گزارش دهی بیماری ها فراهم می شود کامل تر باشد،تجزیه و تحلیل آنها و بررسی اطلاعات حاصله نیز کاملتر و کاربردی تر خواهد بود.این اطلاعات برای طرح،اجرا و ارزیابی مداخلات بهداشت عمومی و برنامه ریزی های مربوط به آن مورد استفاده قرار می گیرد.نظام مراقبت بیماری ها اهدافی همچون پایش روند بیماری های شایع در جامعه،کشف و کنترل بموقع همه گیری،شناخت گروه های در معرض خطر ابتلا به بیماری،اثربخشی فعالیت ها ی پیشگیرانه و کنترلی و تعیین اولویت های موجود در بین فعالیت های کنترل بیماری ها را دنبال می کند.(شایسته و همکاران،1388)(4) در واقع نظام اطلاعات سلامت به مثابه آیینه ایی است که تصویر نظام سلامت را برای مدیران و سیاستگزاران در سطوح ملی و محلی نمایان می کند.هر چه این آیینه با استفاده از تکنولوژی مناسب و کارآمد و وجود یکپارچگی در اجزای آن شفاف تر باشد،تصویری را که از سازمان،واحد ها و نحوه ارائه خدمت برای مدیران و سیاستگزاران نمایان می سازد،شفاف تر و دقیق تر خواهد بود.(2) رویکرد هایی همچون استفاده از تکنولوژی اطلاعات بدلیل کاهش عملیات دستی برای جمع آوری داده ها،افزایش صحت داده ها و به هنگام بودن آنها،به سرعت،به یک امر طبیعی مبدل شده است.استفاده کارا از حداقل داده ها برای مدیریت بیماران،واحدهای سلامت و سلامت جامعه ضروری است.(لیپولدو همکاران،1384) (2) در گزارش سازمان بهداشت جهانی در مقدمه ارزیابی سیستم اطلاعاتی کشور رومانی آمده است که تغییرات سیاست سیستم مراقبت بهداشتی و تضمین کیفیت در دهه 90 میلادی و نقش کلیدی اطلاعات در سیستم جدید، مدیران اطلاعات بهداشتی را بر آن داشته است، تا خود را با این سیستم وفق داده تا قادر باشند با استفاده از ابزارها و روشهای مختلف نیازهای اطلاعاتی این سیستم جدید را برآورده کنند. لذا در این کشور با همزیستی بین سیستم های سنتی اطلاعات و سیستمهای متعدد اطلاعات بهداشتی که اخیراً بوجود آمده اند در صدد ایجاد اصلاحات جدید مراقبت بهداشتی می باشند. مدیران اطلاعاتی در این سیستم ، با جمع آوری حجم زیادی از داده ها روبرو هستند که این اطلاعات نیز جوابگوی نیازهای اطلاعاتی سیستم جدید نمی باشد، و در نتیجه تنها کسر کوچکی از این داده ها واقعاً در تصمیم سازی و ارزیابی کارایی سیستم های مراقبتی مورد استفاده قرار می گیرند. در این سیستم جریان اطلاعات پائین است به عنوان مثال هیچ گاه تولید کننده اطلاعات(بیمارستانها،پزشکان و دیگر متخصصین بهداشتی) فیدبکی از کار خود دریافت نمی کنند .به ویژه که در این سیستم،اطلاعات به سازمانهای موازی ارسال می گردد که هر سازمان تعاریف،فرمت و نرم افزارهای متفاوتی برای گزارش اطلاعات دارد، و این امر باعث می شود که تولیدکننده اطلاعات، داده ها را دو یا چندین بار در فرمتها و نرم افزارهای مختلف که معمولاً کامل نیز نیستند، به سازمانهای مختلف ارسال نمایند و استفاده از روشهای منسوخ شده ی جمع آوری داده ها نیز منجر به از دست دادن انگیزه و علاقه به کار در کارکنان می شود(خرمی،1389)(5). در کشورهای درحال توسعه نیز نارسائی آمار و اطلاعات تا آنجا شدت می گیرد که برنامه ریزی با ساده ترین مدل ها با دشواری روبرو می شود. اطلاعات آماری در کشورهای کم درآمد، یا غیر قابل اعتماد است و یا اصلاً وجود ندارد(موسوی شاهرودی،1385)(6). متاسفانه در اغلب کشورها نظام های اطلاعات سلامت در ارائه اطلاعات مورد نیاز مدیریت بی کفایت هستند.اغلب ارائه کنندگان خدمات سلامت در کشورهای در حال توسعه نظام های اطلاعاتی را با فرم های ثبت نامی که شامل نام و آدرس بیماران و تکمیل اطلاعات مربوط به بیماری ها (همانند سن و جنس بیماران ) است و هر هفته یا هر ماه باید تکمیل شده و ارسال گردد بدون آنکه پس خوراند کافی به آن داده شدود یکسان می دانند.علاوه بر این ،داده های دریافت شده اغلب برای کمک به تصمیم گیری در مدیریت مفید نیست.زیرا این داده ها ناقص،نادرست،نابهنگام،بی فایده و بی ارتباط با اولویت های شرح وظایف و عملکردهای پرسبنل بهداشتی محلی است.به عبارت دیگر نظام های اطلاعاتی در این کشورها بجای آنکه مبتنی بر عملکرد باشند،مبتنی بر داده ها هستند. قسمت اعظم داده های جمع آوری شده بدون آنکه آنالیز شوند یا از آن استفاده ای شود به سطح ملی ارسال می گردد.بنابراین نظام های اطلاعات سلامت جاری بیشتر از آنکه به عنوان ابزار به کار روند به عنوان یک مانع در مدیریت دیده می شوند. (لیپولد و همکاران،1384) (2) (8) 1-2 اهیمت پژوهش نگرش جدیدی که در پیش روی است،بیانگر اینست که خواسته های اقتصاد پویا مستلزم ایجاد سبک های جدید تصمیم گیری و رهیافت های نوین در سازمانهاست و اینها همگی ناشی از سیل عظیم تولد و گسترش اطلاعات در عصر حاضر است،که سازمان ها را مجبور به نگرش مجدد در عملکرد و فعالیت های خود می کند.دوران جدید که به عصر اطلاعات یا انفورماتیک معروف شده،نوید دهنده جهانی نو با شیوه های نوین به کارگیری اطلاعات می باشد. فن آوری اطلاعات که تا چندین سال قبل به عنوان یک برتری رقابتی و یک سلاح استراتژیک مورد توجه سازمانها بود،امروز به عنوان یک نیاز رقابتی مطرح می باشد.استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات و دستگاههای تحقیقاتی که دارای اطلاعات به روز است (در مقایسه با سازمانی که اطلاعات قدیمی دارد)می تواند چنین حالتی با آگاهی بیشتری تصمیمات استراتژیک اتخاذ می کند(کیانفر،1387)(9) مدیریت خوب پیش شرط لازم برای افزایش کارایی خدمات تندرستی است.اینکه با کمترین منابع به بیشترین دست یابیم،حائز اهمیت است،زیرا بخش سلامت با نیازهای روز افزون روبرو است و این در حالی است که حجم منابع ثابت و یا رو به کاهش است. مدیریت خوب همچنین پیش شرط لازم برای افزایش اثربخشی خدمات تندرستی است.مدارک فراوانی وجود دارد که اگر خدمات تندرستی به شکل نامناسبی ارائه گردد،مداخلات،قسمت زیادی از اثربخشی خود را،که از نظر تئوریک برای آن مداخله متصور است و آنرا کارآمدی نیز می گویند از دست خواهد داد. سازمان جهانی بهداشت نظام های اطلاعات سلامت را به منظور دستیابی به هدف بهداشت برای همه تا سال 2000 حیاتی دانسته است . یک گزارش از اجلاس سازمان جهانی بهداشت در سال 1978 بوضوح بهبود مدیریت را وابسته به بهبود نظام های اطلاعات سلامت می داند.دو جاردین و آنگر (1992) اخیرا بر نیاز به طراحی مناسب نظام های اطلاعاتی جاری به منظور اطمینان از ارائه خدمات مطابق با استاندارها،تاکید دارند. اطلاعات در تمامی سطوح مدیریت نظام سلامت،از محیط تا مرکز بسیار حیاتی است.اطلاعات برای مدیریت بیماران یا گیرندگان خدمت،برای مدیریت واحدهای سلامت و به همان میزان برای برنامه ریزی و مدیریت نظام سلامت حیاتی است.این بدان معنا است که نه تنها سیاستگزاران و مدیران نیازمند استفاده از اطلاعات در تصمیم گیریها هستند بلکه ارائه کنندگان خدمات همانند پزشکان،کارشناسان و کارکنان سلامت نیز به آن نیازمند خواهند بود.در غیر این صورت،فرصت قابل توجه و مقرون به صرفه ای که به منظور راه اندازی و حفظ اطلاعات سلامت وجود دارد،دچار مشکل می شود. هلفن بین و همکاران (1987) مستقیما اشاره نمودند که تغییر در روش جمع آوری،پردازش و استفاده از اطلاعات به معنی تغییر در عملکرد یک سازمان است و همچنین توماسون و نیوبراند در مقاله شان در مورد نظام اطلاعات سلامت در کابونیای گینه اشده نمدند که تقویت و بهبود نظام اطلاعات سلامت به عنوان نقطه آغاز در بهبود توانایی های مدیریتی نظام سلامت مورد استفاده قرار گرفته است. (لیپولد و همکاران،1384) (8) 1-3 اهداف پژوهش 1-3-1 اهداف آرمانی - طراحی سیستم جامع و یکپارچه مدیریت بیماری ها در کشور 1-3-2 اهدف کلی - تعیین نیازهای اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل سیستم اطلاعات مدیریتی نظام مراقبت بیماری ها در سازمان علوم پزشکی هرمزگان - طراحی معماری سیستم اطلاعات مدیریتی نظام مراقبت بیماری ها 1-3-3 اهداف ویژه و کاربردی 1. شناخت و بررسی وضعیت موجود نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان 2. تعیین نیازهای‌اطلاعاتی و تجزیه و تحلیل سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان این هدف خود شامل اهداف فرعی ذیل می باشد: - شناخت و بررسی فرآیندهای موجود کاری و اطلاعاتی در نظام مراقبت بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان و بررسی مشکلات و معایب فرآیندها - تعیین منابع اطلاعاتی سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان - تعیین موجودیت‌ها و رده‌های اطلاعاتی و ارتباط بین آنها در سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری‌ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان 3. تعیین وضعیت مطلوب معماری سازمانی نظام مراقبت بیماری‌ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان 4. ارائه معماری سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان 5. بررسی چالش‌های موجود در عدم ارائه مطلوب سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری‌ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان 1-4- فرضیه های پژوهش این پژوهش به دلیل کاربردی بودن و ارادئه معماری سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی فاقد فرضیه می باشد. 1-5 سوالات پژوهش 1- وضعیت موجود نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به چه صورت است و چه بخش هایی به چه صورت در این راستا درگیر هستند؟ 2- نیازهای اطلاعاتی ،فرآیند های کاری و اطلاعاتی ،منابع اطلاعاتی،موجودیت و رده های اطلاعاتی و ارتباط بین آنها در سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی کدامند؟ 3- وضعیت مطلوب معماری سازمانی نظام مراقبتت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به چه صورت است؟ 4- معماری سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به چه صورت می باشد؟ 5- چه چالش هایی در راه ارائه سیستم اطلاعات مدیریت مطلوب نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان وجود دارد؟ 1-6 روش تحقیق هدف اصلی این پژوهش ارائه معماری منطقی سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها دانشگاه علوم پژشکی هرمزگان می باشد.جهت رسیدن به این هدف ابتدا سوالات مطرح شده در قسمت سوالات پژوهش پاسخ داده شده است و در نهایت با توجه به یافته های پژوهش که در جریان پاسخ به سوالات بدست آمده مدل پیشنهادی برای معماری سیستم پیشنهاد داده شده است.در راستای پاسخ به سوال اول پژوهش که وضعیت موجود نظام مراقبت را بررسی می کند با استفاده از مستندات موجود و مصاحبه انجام شده با مدیران و کارکنان درگیر در نظام مراقبت بیماری ها و مشاهده روند کاری در این بخش ها یافته های اولیه پژوهش بدست آمد.سپس فرآیند های کاری و اطلاعاتی نظام مراقبت با روش BSP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت که در پاسخ به سوال دوم پژوهش بررسی نیازهای اطلاعاتی سیستم می باشد.در مرحله بعدی در راستای ارائه معماری سیستم اطلاعاتی با روش های معماری سازمانی ابتدا یافته های بدست آمده از بررسی مستندات،مصاحبه و مشاهده در چارچوب روش زاکمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است.این یافته ها در پاسخ به سوال سوم پژوهش که وضعیت مطلوب معماری سازمانی نظام مراقبت بیماری ها را بررسی می کند بدست آمده و با روش زاکمن مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته شده است.در پاسخ به سوال چهارم پژوهش که معماری سیستم اطلاعات مدیریت را بررسی می کند با توجه به یافته های بدست آمده فرآیندهای کاری و اطلاعاتی نظام مراقبت بیماری ها که با روش BSP تحلیل شده و با استفاده از یافته های تحلیل شده در دو لایه چارچوب زاکمن که در لایه اول یافته ها در قالب حوزه برنامه ریز(مدل محتوایی)و حوزه مالکان(مدل مفهومی)تحلیل می شود و سپس با توچه به یافته های بدست آمده مدل معماری سیستم در لایه سوم چارچوب زاکمن (لایه سیستمی طراح)ارائه می شود. در پاسخ به سوال پنجم پژوهش که چالش های موچود در راه عدم ارائه سیستم اطلاعات مدیریت مطلوب بررسی شده است بیشتر از یافته های بدست آمده از بررسی مستندات و مشاهدات استفاده شده است. 1-7 تعریف واژه‌ها سیستم های اطلاعاتی : سیستم های اطلاعاتی عبارتند از سیستم های کامپیوتر پایه و یکپارچه ای که اطلاعات گذشته،حال و آینده عملیات داخلی سازمان و محیط آن را به صورت کتبی و شفاهی گردآوری،ذخیره و پردازش می نمایند و به صورت قابل استفاده و به موقع در اختیار مدیران و کارکنان سطوح مختلف سازمان قرار می دهد و از آن ها در انجام وظایف سازمانی به نحوی کارا و اثربخش برای دستیابی به اهداف سازمانی،رشد بهره وری،افزایش توان رقابت و حفظ مزیت های رقابتی پایدار بهره می برند.(اسلامی و همکاران،1389) (10) سیستم اطلاعات مدیریت: سیستم اطلاعات مدیریت یک منبع اطلاعات گسترده در سطح سازمان است که اطلاعات گذشته،حال و آینده عملیات داخل موسسه و محیط خارجی آن را جمع آوری نموده و به منظور کمک به مدیران در امر تصمیم گیری،اطلاعات مورد نیاز را در اختیار آنان قرار می دهد.(رودبارانی،1385)(11) نظام مراقبت : مراقبت عبارت است از جمع آوری،تجزیه و تحلیل و انتشار اطلاعات مربوط به یک رویداد بهداشتی مورد انتخاب.مقامات و سیاست گزاران بهداشتی،این اطلاعات را برای طرح،اجرا و ارزیابی برنامه های بهداشتی و فعالیت های مربوط به آن به کار می گیرند. مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها در آتلانتا،در ایالت جورجیای آمریکا (CDC) مراقبت اپیدمیولوژیک را چنین تعریف می کند: اطلاعات بهداشتی که به طور مستمر و سیستماتیک در جریان تشریح یک رویداد بهداشتی جمع آوری،تجزیه و تحلیل و ارزیابی شود.این اطلاعات برای طرح،اجرا و ارزیابی مداخلات بهداشت عمومی و برنامه ریزی های مربوط به آن مورد استفاده قرار گیرند.(گویا،1384)(12) فصل سوم روش تحقیق 3-1- مقدمه پایه هر علمی،روش شناخت آن است و اعتبار و ارزش قوانین هر علمی به روش شناختی مبتنی است که در آن علم به کار می رود.دستیابی به اهداف علم یا شناخت علمی میسر نخواهد بود،مگر زمانی که با روش درستی صورت پذیرد.به عبارت دیگر تحقیق از حیث روش است که اعتبار می یابد نه از موضوع تحقیق،محقق باید توجه داشته باشد که اعتبار و ستاده های تحقیق،به شدت تحت تاثیر روشی که برای تحقیق خود برگزیده است.(خاکی،1386) تحقیق،یک قرآیند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین است.از طریق این فرآیند است که می توان درباره ناشناخته ها به جستجو پرداخت و شناخت لازم را کسب کرد.در این تحقیق به منظور طراحی سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها پژوهش صورت گرفته است که در ادامه به معرفی جامعه آماری و چگونگی انتخاب نمونه مورد بررسی و نحوه جمع آوری اطلاعات و روش ها و ابزار تجزیه و تحلیل داده ها بیان شده است. 3-2- نوع پژوهش این پژوهش از نوع کاربردی بوده و به صورت یک مطالعه توصیفی-مقطعی است. 3-3- جامعه پژوهش همانگونه که در فصل اول ذکر گردید،هدف اصلی پژوهش ارایه مدل مفهومی معماری سیستم اطلاعات مدیریتی نظام مراقبت بیماری ها در دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بوده است،لذا در ابتدا باید مشخص شود که کاربران نهایی این سیستم کدامند و در حقیقت این سیستم، اطلاعات مورد نیاز کدامیک از مدیران دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان را برآورده می کند. در فصل های پیشین توضیح داده شد که نظام مراقبت بیماری ها اطلاعات بیماری های موجود و رایج در جامعه موردنظر را ذخیره می کند که با توجه به اطلاعات و آمار ثبت شده در این سیستم مدیران ارشد و اجرایی در واحد مدیریت بیماریها در معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان،برنامه های و سیاست های کلی مبارزه با بیماریها را تدوین می کنند. قابل ذکر است که ورود اطلاعات اولیه این سیستم توسط کارشناسان بیماریها در بخش مبارزه با بیماریهای واگیر و غیر واگیر مستقر در معاونت بهداشتی دانشگاه و واحدهای ثبت بیمار در بیمارستان ها و مطب های خصوصی صورت می گیرد. برای تشخیص نیازهای اطلاعاتی یک سیستم و ارایه مدل برای آن بهترین راه این است که از کاربران سیستم نظرخواهی صورت گیرد و با توجه به اطلاعاتی که آنان در اختیار ما قرار مید هند اقدام به کار نمود.بنابراین با توجه به کاربران مطرح شده در این سیستم،جامعه پژوهش از میان مدیران اجرایی معاونت بهداشتی،مدیران بخش مبارزه با بیماریها،رئیس شبکه بهداشت شهرستان های استان و رئیس بیمارستان های تحت نظارت دانشگاه علوم پزشکی،کارشناس بیماری های در مرکز مدیریت بیماری ها انتخاب شده است. 3-4- حجم نمونه پژوهش به دلیل محدود بودن جامعه پژوهش،کل جامعه پژوهش به عنوان نمونه انتخاب شده است که شامل مدیران واحد پیشگیری از بیماریهای واگیر و بیماریهای غیر واگیر،مدیر فنی معاونت بهداشت،کارشناسان بیماری ها در بخش مدیریت بیماری های معاونت بهداشت،کارشناسان بیماری ها در شبکه بهداشت شهرستان،مدیر واحد پیشگیری بیماری ها واگیر شبکه بهداشت شهرستان،کارشناسان مدارک پزشکی بیمارستان،سرپرست مرکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی می باشد. 3-5- روش نمونه گیری به دلیل محدود بودن جامعه پژوهش،نمونه گیری خاصی صورت نگرفت. 3-6- روش و ابزار گردآوری داده ها جهت ارایه معماری سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها ابتدا به شناخت وضعیت اولیه ارگان ها و مراکز در گیر در این نظام پرداخته شده است.در مرحله شناخت اولیه،ابتدا مستندات و شرح وظایف هر یک از مراکز در گیر مطالعه و بررسی شد و سپس با افراد درگیر در نظام مراقبت بیماری ها مصاحبه هایی انجام شد در این همچنین در این پژوهش اکثر داده ها از طریق مشاهده روند کاری کارشناسان بیماری ها در امر جمع آوری،تجمیع و ثبت اطلاعات صورت گرفته است.از مهمترین فرآیند های موجود در این نظام فرآیند جمع آوری،تجمیع و خلاصه سازی موارد کشف شده بیماری ها می باشد.به دلیل کثرت موارد بیماری های قابل گزارش در این نظام 4 مورد بیماری انتخاب و فرآیند آن مورد بررسی قرار گرفته است. مصاحبه و مشاهدات با افراد درگیر در نظام مراقبت بیماری ها در معاونت بهداشت،معاونت درمان،بیمارستان،شبکه بهداشت و درمان شهرستان بستک و سرپرست یک مرکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی در طی 4 ماه انجام گرفت.به دلیل اینکه محقق هیچ گونه اطلاعاتی از قبل از این سازمان نداشت و هر یک از افراد سازمان متاسفانه در حوزه کاری خود تجربه و اطلاع داشت و هیچ کدام از آنها نمی توانستند دید کلی از اهداف و فعالیت های سازمان ، چالش ها و مشکلات پیش رو را بازگو نمایند، لذا پس از هر مصاحبه و مشاهده با توجه به راهنمایی های مصاحبه کنندگان،به مستندات و کتب و سایت هایی که در این زمینه بود مراجعه شده تا اطلاعات کاملتری در رابطه با اهداف،فرایندها و مسائل مربوط به این سازمان کسب شود. پرسش هایی که در مصاحبه مطرح می شد بیشتر براساس مشاهدات و بررسی مستنداتی که قبل از مصاحبه می گرفت طراحی می شد.بنابراین در مصاحبه های اولیه بیشتر سعی می شد خود مصاحبه شوندگان در مورد کارشان صحبت نمایند و یا با مشاهدات مستقیم محقق در طی مراحل کاری روزانه افراد اطلاعاتی بدست می آمد که در مصاحبه های بعدی پرسش ها به صورت بسته و از قبل تعیین شده،با توجه به مصاحبه های قبلی و بررسی مستندات پیشنهادی پرسیده می شد.مصاحبه شوندگان شامل افراد ذیل می باشند. جدول شماره 1:لیست افراد مصاحبه شونده سابقه کاریتحصیلاتسمتنام و نام خانوادگیردیف7دکترامدیر گروه بیماریهای واگیرعبدالجبار ذاکری125دامپزشککارشناس مسئول بیماری های مشترک انسان و حیوانبهرام درخشان وزیری216Mph بیماریهاکارشناس مسئول ایدز،هپاتیت،سل و STIمریم ذاکری315کارشناسیکارشناس مالاریافیروزه چشامن410دکتراکارشناس مبارزه با بیماریهای واگیررضا صفری511کارشناسیکارشناس سل و جذاممسعود دادرس69کاردانیکارشناس ایدز و STIعبدالسلام رستگار79کاردانیکارشناس ایدز و هپاتیتروزبه شاهی زاده811کارشناسی ارشدکارشناس بیماری های انسان و حیوان و بیماریهای قابل پیشگیری با واکسنکاوه سلیمانی911دکتریمدیر گروه واحد بیماری های غیر واگیرعمادالدین رفیعی زاد1010کارشناسیکارشناس ثبت سرطان و تالاسمیسلیمان موسی پور1110کارشناسیکارشناس هیپوتیروئیدمهدی قاسمی1210کارشناسیکارشناس برنامه نظام مراقبت بیماری های غیرواگیر،سوانح و حوادث و قلب و عروقمحمدکریم دشتیان1325دندانپزشکمسئول بهداشت دهان و دندان استانمسعود نصیری1425تکنسین بهداشت دهان ودندانکارشناس بهداشت دهان و دندانحمید نوروز زاده1510 سالدکتری عمومیمعاون فنی معاونت بهداشت استان هرمزگانعلی دریانورد1610کارشناسمدیر گروه واحد بیماری های واگیر شبکه بهداشت و درمان شهرستان بستکمنصور رحیمی1712دکتری عمومیسرپرست مرکز بهداشتی و درمانی شهری جناجعارف رحیمی1812کارشناسمسئول بخش مدارک پزشکی بیمارستان شهید محمدیصدیقه بهمنی1912دکتری عمومیمعاون برنامه ریزی و توسعه بیمارستان شهید محمدیابطحی20 جهت شناخت روند ثبت اطلاعات موارد بیماری کشف شده و گرداوری داده های مورد نیاز این فرایند از روش BSP استفاده شده است.روش برنامه ریزی تجاری (BSP) یک روش کلان شناسی کلان نگر است که هدف اصلی خود را برنامه ریزی برای دستیابی به یک سیستم اطلاعاتی جامع در سازمان می داند.ضایطه ای که در BSP رعایت می شود عبارت از پشتیبانی از اهداف بنگاه،پوشش نیازهای هممه سطوح مدیریتی،تضمین یکپارچگی ،پایداری در مقابل تغییرات سازمانی است. BSP در چهار گام عمده خلاصه می شود.در گام اول اهداف بنگاه تعیین می شود.هدف از انجام این مرحله اطمینان از توافق مدیران تمامی سطوح سازمان در مورد اهداف بگارگیری سیستم اطلاعاتی و جلب حمایت ضمنی ایشان از طراحی و اجرای سیستم به عنوان ابزاری در جهت موفقیت سازمان می باشد.در گام دوم فرآیند کاری سیستم تعیین می شود.در این مرحله با بهره گیری از فرآیندهای شغلی در طرح ریزی سیستم،زمینه پشتیبانی دراز مدت سیستم اطلاعات فراهم می شود. گام سوم مدل سازی داده های بنگاه می باشد،در این مرحله موجودی های مهم سازمان تعیین شده و داده های مربوط به آنها،دسته بندی و تحت عنوان رده های داده تعریف می شوند.در گام چهارم معماری اطلاعات سیستم تدوین می شود.معماری اطلاعات به معنی تعیین ارتباط فرآیندها و رده های داده به منظور امکان برقراری فیزیکی هر چه صحیح تر بین پایگاه داده ای است که در مرحله اجرای سیستم ایجاد خواهند شد. با توجه به وجود روشهای مختلف طراحی سیستمهای اطلاعاتی و همچنین به دلیل تنوع نیازهای اطلاعاتی سازمانها و این که سازمانها در مراحل مختلفی از چرخه حیات سیستمهای اطلاعاتی قرار دارند، نمی توان متدولوژی ثابتی بدین منظور برای همه سازمانها تجویز کرد، لذا مجموعه ای از روشها را پیشنهاد می کنند که با تکیه بر دید اقتضائی با استفاده از یک یا چند روش به طراحی سیستمهای اطلاعاتی بپردازند. لذا در این پژوهش از دو روش BSP که مبنای آن فرایندها و شرح وظایف و چارچوب زاکمن که نظام مراقبت بیماری ها را از سه دیدگاه برنامه ریز،ذینفعان سازمان و طراح سیستم مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد،استفاده شده است. چارچوب زاکمن با ارائه یک روش و الگو جامع در زمینه معماری اطلاعات آن را تبدیل به یک چارچوب معماری اطلاعات کرده است که در این چارچوب یک سازمان از زوایای مختلف و در تمامی سطوح مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد.این چارچوب مدلی است که معماری سازمانی یک ساختار منطقی ایجاد می کند و از دو بعد اصلی و پایه تشکیل شده است.بعد اول(ستونها) بیانگر جنبه ها (چه چیز؟چگونه؟کجا؟چه کسی؟کی و چرا؟) است (توصیفات متفاوت از یک محصول از جنبه های مختلف)،و بعد دوم (سطرها)مبین دیدگاه ذینفعان سازمان است (برنامه ریز،مالک یا دارنده،طراح،سازنده،پیمانکار و کاربر).یکی از نکات کلیدی در چارچوب معماری زاکمن توجه به دیدگاههای مختلفی است که در رابطه سازمان و سیستم های اطلاعاتی، از طرف اشخاصی با موقعیت های مختلف،وجود دارد.به عنوان مثال وقتی که از دیدگاه یک تحلیلگر سیسم به سازمان نگاه می کنیم، در در واقع سازمان را از لحاظ «سرویس ها و فرآیندها» مدل می کنیم.وقتی از دیدگاه مهندس سیستم به سازمما نگاه می کنیم، به سیستم ها توجه می کنیم و وقتی از دیدگاه یک طراح سیستم به فرآیندها نگاه می کنیم،مدل طراحی مد نظر ماست. از دیگر هر سیستم دارای جنبه های مختلفی است که به صورت کلی عبارتند از: چه چیز؟ چه چیز در سازمان جریان دارد؟چه چیز برای سازمان مهم، حیاتی و گلوگاهی است؟ چگونه؟ نحوه انجام فرآیندهای کاری چگونه است؟ کدامیک از ماموریتهای سازمان مهمتر است؟ این ماموریت ها چگونه انجام می شوند؟ بطور مثال ، وظایف ، ماموریت ها، فرآیندها ، جریان های کاری ، حوزه های مسئولیت و سیستم های کاربردی . کجا؟ کجا هممه این اتفاقات رخ می دهد؟ موقعیت جغرافیایی ، شعب سازمان ، واحد های سازمانی ، چارت سازمانی ، شبکه های کاری ، شبکه های داده ها و اطلاعات ، شبکه های کامپیوتری . چه کسی ؟چه کسی و یا کسانی در این رویدادها نقش دارند؟ بازیگران چه کسانی هستند؟ مدیران ،کارکنان ،نقش های سازمانی ، نقش های فرآیندی ،نقش های سیستمی ، واسط هی کاربر. چه وقت ؟ کی و چه وقت این رویدادها اتفاق می افتد؟ چرخه حیات مسئولیت ها،وظایف و ماموریت ها ،رویدادهای مهم در کسب و کار،ساختار پردازش عملیات ،زمانبندی عملیات . چرا؟ انگیزه اصلی در هر یک از این رویداد چه بوده است ؟ اهداف اصلی چیست ؟اهداف ،ماموریت ها ،سیاست ها ،راهبردها ،نیازمندی ها ،قواعد کسب و کار ،قواعد فرآیندها. -26289077724000دیدگاهها و جنبه های مختلفی که در چارچوب زاکمن مورد توجه واقع شده اند، به صورت یک ماتریس نشان داده می شود که به ماتریس زاکمن معروف است.(شکل شماره 13) شکل شماره 13:چارچوب زاکمن در این پژوهش با استفاده از روش زاکمن یافته های پژوهش در دو دیدگاه برنامه ریز سازمان و مالکان سازمان جمع آوری شده است.این اطلاعات با استفاده از بررسی مستندات،برنامه های عملیاتی موجود و مصاحبه ها و مشاهداتی که با مدیران ارشد(برنامه ریز سازمان) و مالکان (مدیران میانی، عملیاتی و کارمندان و کارشنان سازمان ) بدست آمده است. 3-7- روش تحلیل داده ها در لایه سوم چارچوب زاکمن دیدگاه طراح سیستم مطرح شده است،بر اساس این لایه در این مدل و نیز بر مبنای اطلاعات و داده های بدست آمده در لایه های اول و دوم این مدل که مربوط به برنامه ریزان و مالکان سازمان می باشد،معماری اطلاعات سیستم نظام مراقبت بیماری ها طراحی و ارائه می شود.بنابراین در لایه سوم مدل سیستمی سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها که نتیجه کار تحلیگر سیستم می باشد با بررسی سازمان و کسب و کار آن (در لایه های اول و دوم)،معماری سامانه های اطلاعاتی سازمان استخراج می گردد.لذا می توان گفت این لایه از مدل زاکمن،نشان دهنده دیدگاه تحلیگر و طراح سطح بالاست.باید توجه کرد که جزییات طراحی در این لایه نمایش داده نمی شود و مدل کلی و منطقی سیستم اطلاعات مدیریت مورد تحلیل قرار می گیرد. در این لایه نیز مانند دو لایه قبل اطلاعات،دیدگاه طراح سیستم از 6 جنبه (چه چیز؟(داده)،چطور؟(وظیفه)،کجا؟(شبکه)،چه کسی؟(افراد)،کی؟(زمان)،چرا؟(انگیزه)) بررسی و اطلاعات بدست آمده با توجه به اطلاعات دو لایه قبلی تحلیل می شود. در قسمت چه چیز(داده) موجودیت هایی که در سیستم وجود دارد و رابطه بین آنها شناسایی می شود.موجودیت ها و رابطه بین آنها با کمک روش BSP در فرآیند های جمع آوری مورد های بیماری بدست آمده که در این قسمت بک جمع بندی کلی از آنها می شود. از جنبه چطور(وظیفه) فرآیند های برنامه کاربردی شناسایی و در کل مدل معماری برنامه کاربردی تشریح می شود.در لایه های قبلی فرایند ها سیستم از نظر برنامه ریزان و مالکان سیستم بررسی شده،بنابراین با توجه به یافته های بدست آمده و تحلیل آنها،معماری برنامه کاربردی توضیح داده می شود. در ستون کجا(شبکه) معماری سیستم های توزیع شده سیستم اطلاعات مدیریت نظام مراقبت بیماری ها در استان هرمزگان ترسیم می شود.در لایه های قبل منطقه جغرافیایی و نحوه ارتباط آن با مرکز استان تشریح و شناسایی شده که با توجه به آن و تحلیل یافته ها،معماری سیستم های توزیع شده ترسیم می شود. در بخش چه کسی(افراد) معماری ارتباط داخلی سیستم تشریح می شود.تشریح و تحلیل این بخش نیز مانند بخش های قبلی با توجه به اطلاعات بدست آمده از لایه های قبلی می باشد.در این دو لایه نقش و افراد سازمانی و نحوه ارتباط آنها با هم در سازمان تشریح می شود که با توجه به آن معماری ارتباطات داخلی آنها در سیستم شناسایی و تحلیل می شود. از جنبه کی(زمان) رویدادهای سیستمی و زمان فرآیند ها سیستم تشریح می شود.در لایه های قبلی زمان فرآیند های سازمان از دیدگاه برنامه ریزان و مدیران سازمان و همچنین از دیدگاه مالکان و افراد در گیر در سازمان بررسی شده است که با توجه به آن معماری سیستم از لحاظ زمانی تحلیل و تشریح می شود. در قسمت چرا(انگیزه) مدل قواعد سازمانی و ساختار کلی در سیستم پیشنهادی تشریح می شود.انگیزه و اهداف کلی سازمان در دو لایه قبلی با استفاده از مشاهدات و مصاحبه بدست آمده است که در این قسمت در قالب سیستمی تحلیل و توضیح داده می شود. منابع 1- ابراین،جیمز.(1389) مبانی سیستم های اطلاعات مدیریت .مترجمان:مانیان ا؛ فتاحی م و وائقی ب:تهران،ایران:نگاه دانش . 2- احمدی م،خرمی ف،زارع ش،حسینی اشپلا ر.1390.ارزیابی نیازهای اطلاعاتی سیستم اطلاعات مدیریت معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی ایران،مجله پزشکی هرمزگان، شماره سوم،سال پانزدهم 3- استوار ا.2011. ،ترسیم نظام مراقبت و گزارش دهی بیماری ها در افق 1404.وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشکی-شورای سیاست گذاری 4- اسلامی .1375.نقش سیستم اطلاعاتی مدیریت در تصمیم گیری مدیران شرکت ایران یاسا.پایان نامه جهت اخذ کارشناسی ارشد مهندسی صنایع تهران. دانشگاه تربیت مدرس 5- الهی ش،باقری م،2004.نقش معماری در توسعه سیستم های اطلاعات استراتژیک اولین سیمینار مدیریت فن آوری اطلاعات،تهران، قابل دسترس در http://www.SYSTEM.parsiblog.com 6- اسلامی ی،حسینی ف،غریبی م.1389.،طراحی و کاربرد سیستم اطلاعات مدیریت فرش دستباف ایران،فصلنامه مدرس علوم انسانی، شماره 4 ،سال پانزدهم 7- بنائیان ح.1387.،طراحی سیستم اطلاعات مدیریت معاونت اداری مالی دانشگاه ها "مورد پژوهشی واحد اداری-مالی دانشگاه خلیج فارس" ،پیام مدیریت، شماره 26 8- پور کمالی انارکی.1391.،معماری سازمانی و جایگاه آن در برنامه ریزی راهبردی فناوری اطلاعات ارائه شده در دومین همایش مدیریت فناوری اطلاعات 9- حسینی م.1383 . تعیین دیدگاه مدیران بیمارستانهای آموزشی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران نسبت به ویژگی های نظام های اطلاعات در تصمیم گیری. پایان نامه جهت اخذ کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی.تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران 10- خان بابایی م،نادعلی ا.1387. بررسی روند تکاملی متدولوژی های توسعه سیستم های اطلاعاتی در موقعیت های مختلف سازمانی ارائه شده در همایش تخصص،آموزشی مدیران پروژه های فناوری اطلاعات 11- خرمی ف.1389. ارزیابی نیازهای اطلاعاتی سیستم اطلاعات مدیریت معاونت درمان دانشگاههای علوم پزشکی ایران،پایان نامه کارشناسی ارشد مدارک پزشکی:دانشگاه علوم پزشکی ایران 12- رضائیان ع.1386. مبانی سازمان و مدیریت، چاپ دهم ،تهرن: انتشارات سمت ، ،ص 8 13- روحانی رانکوهی م.1386.مقدمه ای بر پایگاه داده ها، چاپ چهارم،تهران:جلوه 14- رودبارانی م.1385. سیستم های اطلاعات مدیریت ،فصلنامه تخصص آسیا،شماره 38 15- سعیدی پ،پوربندی ع.1389. بررسی اثربخشی سیستم های اطلاعات مدیریت(MIS) در شرکت های صنعتی (مطالعه موردی استان گلستان)،فصلنامه تازه های روانشناسی صنعتی/سازمانی، سال اول،شماره چهارم :65-75 16- شایسته م،شریف زاده غ،جمع آور م،اعتصام خ،بهلگردی ف.1388. بررسی نظام مراقبت بیماری های واگیر در استان خراسان جنوبی در سال های 1386 و 1387 ،فصل نامه علمی دانشکده پرستاری و مامایی دانشکده علوم پزشکی بیرجند ،دوره 6 ،شماره 4-1 17- شرکت IBM،.1379. راهنمای برنامه ریزی سیستم اطلاعاتی بر اساس متدولوژی BSP، مترجم نرگس م ،تهران: شرکت داده پردازی ایران 18- صداقت ع،بازرگانی م،غنجال ع،بهادری م.1388.،مطالعه سیستم اطلاعات مدیریت یک بیمارستان با تکنیک BSP، مجله طب نظامی،سال یازدهم،شماره 2 19- صرافی زاده ا.1389. سیستم های اطلاعات مدیریت نگرش راهبردی،چاپ پنجم،انتشارات ترمه 20- صمدی ع.1391.برنامه ریزی معماری سازمانی مقالات و پژوهش های معماری فناوری اطلاعات سازمانی Http://enterprisearchitecture.ir 21- طبیبی ج، عابدی ق.1382. 2000 نکته مدیریت در علوم پزشکی،.تهران: سماط 22- علی احمدی ع.1383. برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات و ارتباطات،تهران:انتشارات تولید دانش 23- فتحیان م،حاجعلی م.1384.پیشنهاد چارچوبی برای معماری سیستم های اطلاعاتی با نگرش یکپارچه سازی ارایه شده در سومین کنفرانس بین المللی مدیریت،تهران،قابل دسترس در http://www.irimc.com 24- قاسم نژاد مقدم ن.1387. چارچوب زاکمن در فرایند معماری سازمانی،مجله تدبیر شماره 198 25- کیانفر فرهاد.1387. نقش سیستم های اطلاعاتی مدیریت استراتژیک در فرایند تصمیم گیری راهبردی سازمان،نظریه علمی پژوهشی، سال ششم، شماره 19 26- گویا م،مرادی ق،زهرایی م،امجدی م.1384. مراقبت و مدیریت برنامه های مبارزه با بیماری ها در مراکز بهداشتی درمانی،انتشارات معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان با همکاری مرکز مدیریت بیماریها 27- لیپولد ت، سائور بورن ر، بودارث ک ،مترجمان فرزادفر ف، حدادی م، مرادی ق، فرزاد فر ف، زارع ف، زهراوی ف.1384.طراحی و اجرای نظام های اطلاعات سلامت،تهیه و تدوین معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت،درمان و آموزش پزشک،تهران: انتشارات کلک دیرین 28- مجدزاده ر.1391.کتاب جامع بهداشت عمومی نظام مراقبت و گزارش دهی،تهران: ،فصل 8،گفتار 4، 29- محمودی ج،ربیعی ح.1383.مدل فرآیند-رفتارگرای نوین برای طراحی سیستم های اطلاعاتی،دانش مدیریت،شماره 66 30- مددیان ع.1385.بررسی روش های طراحی و پیاده سازی نظام آماری های ثبتی در کشور،پایان نامه کارشناسی ارشد ،دانشگاه علامه طباطبایی 31- مدهوشی م.1387.سیستم اطلاعات مدیریت مفاهیم و روش ها ،بابلسر دانشگاه مازندران ،ص 17،14 32- مهجوریان ا، شمس ف.1390.،تدوین متدولوژی برنامه ریزی معماری سازمانی سرویس گرا در جهت پوشش کامل به چارچوب زکمن،ماهنامه رایانه،شماره 210، ص 122 33- مهدی زاده ح ،صادقی یونسی ج.1390.پیاده سازی سیستم اطلاعات مدیریت (PMIS) در سازمان های پروژه محور راهبردی کلیدی جهت کسب و حفظ مزیت رقابتی،فصلنامه خانه عمران،سال اول شماره 3-2 34- موسوی شاهرودی م.1385. برنامه ریزی.تهران:انتشارات دانش 35- نادری م.1383.طراحی مفهومی سیستم اطلاعات مدیریت بیمه اتومبیل در بیمه ایران،فصلنامه صنعت بیمه،سال نوزدهم،شماره 2 منابع انگلیسی 1- Alter S , (2000),”Information Systems :A Management Perspective ”.New York : Addision Wesley Educational Publisher Inc. 2- Aydin M; Harmsen F; Slooten K; Stegwee ,(2004),”An Agile Information Systems Development Method in Use”, Turk J Elec,Vol.12,No.2 4- Blobel B. 2000. Application of The Component Paradigm for analysis and design of advanced health system architectures International , Journal of Medical informatics 5- Fitzgerald B.1996. “Formalised Systems Development Methodologies: A Critical Perspective”,forthcoming in Information Systems Journal. 6- Forsetlundl , Bjorndal A .2001.The potential for research_based information in public health identifying unrecognized information needs.BMC bublic Health ;1:1 7- Haarington J (2001),”Business Process Improvment”.new York:MaGraw Hill. Huotari M. L, Wilson T.D.2001. Determining organizational information needs: the Critical Success Factors approach Information Research, Vol 6 No 3, Available from: URL: http: //www. shef. ac. uk/~is / publications/ infres/ paper108. html 8- Rever D. Turner M. understanding the information needs of public health practitioners :A literature review to inform design of an interactive digital knowledge management system journal of Biomedical Information 40 (2007) 410-421.Available from Url:www.Scinecedirect.com 9- Laudon , Kenneth C . and Loudon , Janep (2001).”Management Information Systems: Organization and Technology ”.Macmillan Publishing co. 10- Lober W,Trigg ,B.Karras.2004 .information system Architectures for sundromic Surveillance 11- Mendoza O, chong Y .C. 2004. Developing health management information systems :a practical guide for developing countries .WHO Regional office for the Western Pacific,:1-53 12- Mohammad R. Hashemian.2010 .Advanced Querying Features For Disease Surveillance Systems. Online Journal of public health informatics ,http://www.ojphi.org 13- Nancy , Catrin (1999).”Elements of System Analysis ”.Organization Society,Vol,14,No 4,July-August 14- Papatsoutsos Dimitrios.2005.“Information Systems Development Methodologies in the Age of Digital Economy”,University of Athens Department of Informatics University Campus TYPA Buildings 15- Perry H, Mcdonnell SH , Wondimgegnedu A , Nsubuga P, Chungong S, Otten Jr M, Lusamba-Dikassa P and Thaker S .2007.Planning an integrated disease surveillance and response system :a matrix of skills and activities BMC Medicine 2007 , http://www.biomedcenteral.com/1741-7015/5/24 16- Rever D. Turner M.2007. understanding the information needs of public health practitioners :A literature review to inform design of an interactive digital knowledge management system journal of Biomedical Information 40 :410-421.Available from Url: http://:www.Scinecedirect.com 17- Turban .E .E . Melean and Wesley J (2002).”Information Technology for Managment”3ed,New York :John Wiley & Sons Available at:http://www.fihmarl.com 18- Wilkins K , Nsubuga P, Mendlein J,Mercer D, Pappaioanou M.2008.The data for Decision Making Project :assessment of surveillance systems in developing Contries to improve access to public health information . Public health 19- Yourdon , Edward(2002).”Managing The Structured Techniques” Abstract Many years ago, information technology was considered as competitive advantage and strategic weapon by organizations; but these days it is expressed as a competitive demand. Using information technology, communications, research systems having update information (compared with an organization with out of date information) can make strategic decision with more knowledge. Health information is an integral part of each country's health system. This information is an essential tool for any community. Health information system has been defined as the method of collecting, processing, analyzing and transferring the required data for organization and operation of health services, educational and research activities. This system will collect health information in various domains. For proper management of disease control, comprehensive and update information about the disease is needed, and this data will be provided by disease surveillance. In this study, management information system for disease surveillance of Hormozgan University of Medical Sciences and system processes have been identified and analyzed by BSP method, and then, in regard to Zakman framework , desirable organizational architecture for disease surveillance in Hormozgan University of Medical Sciences have been studied from the viewpoint of its planners and owners, then it was analyzed considering data obtained from observation, interview, and investigating the present documentations in the Zakman framework and from the perspective of designer of management information system, finally desirable organizational architecture for disease surveillance has been presented. Key Words: Management Information System, disease surveillance, System Architecture, Hormozgan University of Medical Sciences, Zakman Framework.